Yağmurlama (sprinkler) sistemi:
Yağmurlama sisteminin amacı; yangına erken tepki verilmesinin sağlanması ve yangının kontrol altına alınması ve söndürülmesi için belirli bir süre içerisinde tasarım alanı üzerine belirlenen miktarda suyun boşaltılmasıdır.
Yağmurlama sistemi, aynı zamanda bina içindekilere alarm verilmesi ve itfaiyenin çağrılması gibi çeşitli acil durum fonksiyonlarını da aktif hâle getirebilir. Yağmurlama sistemi; yağmurlama başlıkları, borular, bağlantı parçaları ve askılar, tesisat kontrol vanaları, alarm zilleri, akış göstergeleri, su pompaları ve acil durum güç kaynağı gibi elemanlardan meydana gelir.
Yağmurlama sistemi tasarımının TS EN 12845’e göre yapılmış olması gerekir. Yağmurlama sistemi elamanlarının TS EN 12259’a uygun olması şarttır.
Sprinkler sistemi, su beslemesi (veya beslemeleri) ve bir veya daha fazla sprinkler tesisatından oluşur. Bu tesisatların her biri, tesisat ana kontrol vanaları ve sprinkler başlıkları takılmış bir borudan ibarettir. Sprinkler, başlıklarının gerekli olduğu durumlarda, fırınlar veya ocaklarda rafların altına ve arasına veya belirtilen konumlarda çatı veya tavana monte edilir. Tipik bir tesisatın ana elemanları Şekil 1’de gösterilmiştir.
- Sprinkler başlığı
- Yükseltici
- Tasarım noktası
- Dağıtım borusu uzantısı
- Boru kolu
- Ana dağıtım borusu
- Kontrol vana testi
- Yükseltici
- Ara borusu
- Seviye farkı
TS EN 12845 Standardı Şekil 1: Sprinkler tesisatının ana bileşenleri
Islak Borulu Sprinkler Sistemi Kat vana Grubu Birleşik Sistem Kat Vana Grubu
Sprinkler başlıkları, önceden belirlenmiş olan sıcaklıklarda aşağıda etkilenen alanın üzerine su boşaltmak için çalışır. Alarm vanasından su geçişiyle, yangın alarmı başlatılır. Çalışma sıcaklığı genellikle ortam sıcaklığı şartlarına uygun olarak seçilir. Yalnızca yangın civarında olan, bir başka deyişle yeterince ısınmaya başlamış olan sprinkler grupları çalışır.
“Ön hesaplamalı” ifadesi: İçerisinde tasarım noktası / noktalarına ait boru çıkışlarının hidrolik hesaplamayla önceden ölçülendirildiği bir tesisat için kullanılan ifade.
“Tamamen hesaba dayalı” ifadesi: Sistem içerisinde yer alan bütün boru tesisatının hidrolik hesaplamayla ölçülendirildiğini belirten ifade.
Çalışma alanı: Bir yangında çalışacak olan sprinkler grubu için, tasarlandığı varsayılan en büyük alan.
Askı: Boru sistemini bina yapı elemanlarına asmak için kullanılan tertibat.
Kontrol vana grubu: Bir sprinkler tesisatının kontrolü için kullanılan alarm vanası, durdurma vanası, ilgili bütün vanalar ve yardımcı donanımlardan oluşan tertibat.
Alarm vanası: Sprinkler tesisatı çalıştığında su motoru yangın alarmını da başlatan ıslak, kuru veya bunların birleşimiyle meydana gelen tek yönlü vana.
Besleme borusu: Bir su kaynağını bir ana şebekeye , tesisattaki kontrol vana grubuna / gruplarına , özel bir hazneye veya depolama tankına aktaran boru.
Ana dağıtım borusu: Bir dağıtım borusunu besleyen boru.
Dağıtım borusu: 300 mm’ den daha uzun bağlantı ucu bulunmayan bir ara borusu üzerinde ya doğrudan ara borusunu ya da tek bir sprinkleri besleyen boru.
Boru serisi: Sprinkler grubunun bir kısmını besleyen borular. Boru serileri çevrimli, ızgaralı veya kollara ayrılmış olabilir.
Islak borulu yağmurlama sistemi: Boruları sürekli olarak su ile dolu durumda tutulan otomatik söndürme sistemi.
Kuru borulu yağmurlama sistemi: Çalışma öncesi, kontrol vanasından sonraki boru hattı, basınçlı hava veya inert gaz ile dolu durumda tutulan otomatik söndürme sistemi.